|
Türkiye'de Komünizm
1920 — 2005
Türkiye’de radikal solun soyağacı 1918 e yani 1. Dünya Savaşı sonrası Osmanlı Devleti’nin topraklarının emperyalist güçler tarafından işgaline dayanır ve günümüze kadar uzanır. Bu süreç içinde ülke gerçekliğine ve evrensel Marksist hareketin dönemsel şarlarına göre farklılık gösteren pek çok radikal sol parti, hareket ve guruplaşmalar siyaset sahnesinde boy göstermiştir. Emperyalizmden nasibini almış pek çok az gelişmiş ülkede olduğu gibi Türkiye’de de anti-emperyalizm bu hareketin tek değil ama belirgin ve ortak rengi olmuş hemen her gurup tarafından tüm varyantları ile savunulmuştur. Bu süreç üç büyük askeri darbe de barındırmış ve hareket legal/illegal zeminler arasında gidip gelmiştir. Bu bağlamda, Türkiye’nin Komünist Parti programıma sahip ilk legal partisi olan TKP kurulduğu yıl Mustafa Suphi ve 14 arkadaşının öldürülmesi ile illegale çekilmiştir ve uzantısı olan bir gurup halen yurt dışında çalışmalarını sürdürmektedir. Günümüze kadar programında Marksist öğeler içeren pek çok legal parti girişimi kapatma ile sonuçlanmıştır. Ayrıca bazı guruplar parti kurma fikrini dışlayıp örgüt yapısı altında devrimci kavgaya katılmışlardır. Nihayet legalite üzerine tartışmaların yoğunlaştığı, nesnel şartların oluştuğu bir dönemde 11 Kasım 2001 tarihinde Türkiye Komünist Partisi (TKP) legal zeminde yeniden kurulmuştur. Parti hakkında “adında komünist sözcüğü bulunduğu için” açılan kapatma davası sürmektedir.
Bu arşivde Türkiye’de Komünizm konusu, üç dönemsel alt başlıkta (1920-1960, 1961-1980, 1981-2005) incelenecektir.Türkiye komünizm tarihinde önemli ve çarpıcı bir yer tutan ve kronolojik olarak 1968-2005 dönemine yayılan ve temel mücadele ve eylem biçimi olarak silahlı propagandayı bir başka deyişle politikleşmiş askeri savaş stratejisini benimseyen komünist örgüt/cephe lerin faaliyetleri ayrı bir alt başlıkta (Gerilla Savaşı ve Öncü Gençlik) ve dönem gözetmeksizin sunulacaktır.
Bu Türkçe arşiv günümüzde bilinen ve ulaşılabilen bilgi ve belgeleri içerdiğinden oldukça sınırlıdır. Umudumuz ve dileğimiz okurların ellerindeki bilgiyi bizlerle paylaşmasıdır.
|
